Dit was 2019

Het is weer die tijd van het jaar waarin ik traditiegetrouw terugkijk op de afgelopen maanden. Een goede gelegenheid om weer eens door mijn fotoarchief te speuren en te zien wat 2019 allemaal heeft gebracht. En eveneens een buitengewoon goede gelegenheid de bezem door dat archief te halen, want na 365 dagen fotograferen vind ik altijd dat ik ook ongelooflijk veel slechte foto’s heb gemaakt. Wat overigens een goed teken is, want dat betekent dat ik fotografisch weer een stap verder ben gekomen.

Het jaar 2019 was het jaar van reuring in eigen stad en daarmee ook mijn groeiende interesse in fotojournalistiek. Ik was aanwezig bij vier grote landelijke protesten op het Malieveld, met de boerenacties als hoogtepunt. Maar ik was ook nauw betrokken bij al het wel (maar vooral wee) rondom het uit de hand gelopen Vreugdevuur. Ik fotografeerde de nacht dat het mis ging, en bleef de afloop – die lang op zich liet wachten – volgen met de camera. Van de heftige rellen in Duindorp tot en met de symbolische crematie van het vuur. Het leidde uiteindelijk tot een serie die ik heb ingestuurd voor de Zilveren Camera.

Het was ook het jaar dat ik 60 (!) keer naar Scheveningen ben geweest. Soms alleen, vaak ook met anderen, om verder te fotograferen voor exposities. Dat hou je alleen maar vol als je er lol in hebt. En dat plezier is terug te horen in de podcast die Annette van Soest afgelopen zomer maakte met mij en Giedo van der Zwan voor onze gezamenlijke tentoonstelling in het Atrium van het Haagse stadhuis. En nu staat de volgende expositie alweer in de planning: en groepstentoonstelling in museum Panorama Mesdag, met Merel Schoneveld, Mirjam Rosa en opnieuw Giedo van der Zwan. De aankondiging staat sinds kort online!

Op het strand met Giedo en Annettte

Na een vol jaar historisch festijn in 2018, was het dit jaar overigens wel wat rustiger op Scheveningen. Maar fotografisch niet getreurd, want onder andere Sail in juni, tropische temperaturen in juli, zomerstormen in augustus en een grootscheeps kustonderhoud door Rijkswaterstaat in het najaar zorgden voor veel interessante beelden.

Het was ook het jaar waarin ik oprecht worstelde met de keerzijde van veel kunnen in de fotografie; als je de professionele kant op wilt, zul je je enigszins moeten specialiseren omdat opdrachtgevers willen weten wat jou uniek maakt. Maar hoe doe je dat als je een alleseter bent en het liefst wekelijks nieuwe stijlen en technieken uitprobeert? Ik heb het antwoord nog niet gevonden, maar merk wel dat ik door seriematiger te werken meer grip op mijn vaak chaotisch creatieve brein krijg. Zo volgde ik een werkgroep autonome fotografie bij fotoschool Statief en maakte ik daarvoor uiteindelijk een serie intuïtieve straatfoto’s waarin kleur, vorm en abstractie de hoofdrol speelden. Een selectie daarvan werd gepubliceerd in fotografietijdschrift ‘Focus’ en twee foto’s uit de reeks waren te zien op een groepsexpositie in Delft van het fotografencollectief ‘Streeteye’.

Ook begon ik aan de meer poëtische reeks ‘Pieces of me‘, een persoonlijke zoektocht naar wat mij nu raakt in beeld. Daarnaast bleef ik documentaire series maken, waaronder van de vele protesten in Den Haag, en rondde ik de serie ‘Hier voel ik mij thuis‘ af, die ik maakte voor pleegzorginstantie Jeugdformaat. En omdat fotografie vooral ook experiment is, organiseerde ik dit jaar met collega’s een wedstrijdje wie de spannendste foto’s van het saaiste trappenhuis van Den Haag kon maken. Voor de liefhebbers hierbij mijn bijdrage.

Tot slot: ik ben in december gestopt met mijn vaste baan bij de overheid. Tijd voor pas op de plaats en bezinning in plaats van altijd achter de feiten aan te hollen, wat ik de laatste jaren deed. Maar één ding mis ik nu toch wel: mijn dagelijkse lunchrondje langs het Malieveld. Want wat moet dat prachtige, unieke stukje Den Haag nu zonder mij? Dus: boeren, bouwers, tuinders, leraren, verplegers, klimaatstakers en alle anderen: kom gerust terug in 2020. Uw huisfotograaf staat voor u klaar!

 

Een jaartje wel

Schandalig weinig dit blog onderhouden afgelopen jaar, dus daarom hoog tijd voor een goedmakertje in een jaaroverzicht. Het was me een jaartje wel. Met meerdere grote hoogtepunten en een enkel dieptepunt was het dynamisch, onstuimig, aangrijpend, overdonderend. Ik heb dus een eigen fotoboek over Scheveningen uitgegeven en ben in één jaar tijd een tja, soort van lokale beroemdheid geworden. Een BH’er, volgens vrienden. De Bekende Hagenaar. “Moeten we je handtekening al vragen?” vroegen buren in de straatapp zich af. “We komen je overal tegen!” In het AD, in Den Haag Centraal, de Posthoorn, de Scheveningse media, bij Omroep West, waar niet? Ja, dat was heel eervol. Vrijwel alle Haagse media hadden de boekpresentatie en even later ook de expositie in de Centrale Bibliotheek prachtig opgepakt. Maar het wás natuurlijk ook bijzonder, van de ene op de andere dag uitgever worden en jezelf in het medialandschap zetten. En hartverwarmend was het ook, alle familie, vrienden en bekenden die bij de belangrijkste presentaties aanwezig waren en zo lief waren een of meerdere boeken aan te schaffen.

Bij de opening van de expositie in de Centrale Bibliotheek, foto: Jurriaan Brobbel

Natuurlijk ging niet alles van een leien dakje. Verkoop van boeken blijft lastig in digitale tijden, zeker van fotoboeken die mensen al in de winkel uitgebreid kunnen doorbladeren. Het streelde me te zien hoe beduimeld de inkijkexemplaren bij de grote boekhandels er na een paar maanden uitzagen. Maar het bracht geen klinkende munt in de uitgeversbeurs. Veel Scheveningse hotels en bedrijven toonden in eerste instantie interesse, maar trokken zich uiteindelijk toch terug, want “er stonden mensen op de foto’s”. Dat hadden ze liever niet. Ook de gemeente en het feestcomité van 200 jaar Scheveningen Bad verdienden geen lintje voor hun kastje-naar-de-muur-strategie. De beste verkoop vond plaats via mijn eigen netwerk en in kraampjes op Scheveningen zelf. Alleen werkten de weergoden niet altijd mee. Op Vlaggetjesdag werden we met kraam en al bijna de Eerste Haven ingeblazen, en tijdens een braderie hoogzomer volgde de ene wolkbreuk de andere op en sneuvelden diverse boeken.

Ringen aan Zee, kunstwerk voor Feest aan Zee, 200 jaar badplaats

Intussen bleef ik veel op Scheveningen fotograferen, met het Historisch Festival als hoogtepunt. In de loop van het jaar kwam daar nog een bijzonder doel bij. Samen met drie andere Haagse fotografen ben ik gevraagd in het voorjaar en zomer van 2020 te exposeren in museum Panorama Mesdag. Waar het beroemde doek in de bovenzaal het Scheveningen anno 1881 laat zien, gaan wij in de benedenzalen het Scheveningen anno nu verbeelden. Ik kijk hier erg naar uit!

De media-aandacht hield trouwens niet op na de lancering van het boek. Exact één dag na de officiële boekpresentatie in de Waterreus, ging ’s avonds de telefoon. Het was de secretaris van het Fotofestival aan de Maas die mij liet weten dat ik samen met 40 andere fotografen was geselecteerd om te exposeren in het Nederlands Fotomuseum in Rotterdam, tijdens het festival. Hiervoor had ik geen Scheveningenfoto’s, maar de serie ‘Hollandse Meesters‘ ingezonden. En zo volgden mijn groupies mij in het voorjaar van de ene opening naar de andere.

Genomineerde foto’s bij de Spider Awards

Vorig jaar was ik gestart met de vakopleiding van de Fotoacademie. Die heb ik voorlopig stopgezet. Het viel niet te combineren met het Scheveningenproject en mijn baan. We zouden het bijna vergeten: ik heb er ook nog een gewone baan naast. Op fotografiegebied was het desondanks een rijk en leerzaam jaar. Ik ben vaker in opdracht gaan fotograferen, onder andere voor een VVE-bestuur uit Scheveningen dat graag havenfoto’s in hun entree zag, voor Ballet Barre Workouts, dat wilde dat ik de balletlessen fotografeerde, en voor Stichting Jeugdformaat, waarvoor ik momenteel werk aan een serie over kinderen die pleegzorg ontvangen. Ook publiceerde het Zuiderstrandtheater een van mijn foto’s van het gebouw paginabreed in hun nieuwe brochure, en viel ik wederom in de prijzen bij de ‘Spider Awards’, een internationale wedstrijd voor zwart-wit fotografie. Ook ben ik dit jaar vaker andere fotografen gaan helpen en adviseren om goede series te maken, wat ik een van de leukste dingen vind om te doen.

Experimenteren met lange sluitertijd en beweging

Om zelf ook verder te groeien in de fotografie, ben ik in september gestart met een werkgroep autonome fotografie bij fotoschool Statief in Utrecht. Met een portfolio van experimentele natuurfotografie bouw ik nu aan een autonome serie. Een heel ander soort fotografie dan ik voorheen maakte, abstracter, impressionistischer. Ik hou van het experiment. Tegelijkertijd maakt het me ook rusteloos. Ik zou me meer willen verdiepen in genres, maar de breedte van het vakgebied blijft lonken. Dat bleek ook weer toen ik in december een kleine week naar Venetië ging. Een verrukkelijke stad voor fotografen. Ik kon weer helemaal los op stadsfotografie, wat ik lang niet had gedaan.

De meest fotogenieke stad van Europa

Tot slot: BH’er zijn heeft af en toe een leuke bijvangst. Tot twee keer toe werd ik dit jaar benaderd door middelbare scholieren die een Haagse fotograaf moesten interviewen voor een schoolopdracht. Dat leverde vermakelijke interviews bij mij thuis op de bank op. En een paar weken terug werd ik zelfs benaderd door een studente van de Fotovakschool die een stageplek zocht. Of ze bij mij kon afstuderen.

En dan echt als allerlaatste: je kunt mijn boek tegenwoordig ook lenen bij de Haagse Bibliotheek. Sinds de zomer is het opgenomen in de vaste collectie van de vestigingen centrum en Scheveningen. En voor wie het liever permanent op zijn koffietafel heeft liggen: een eenvoudige bestelling via bol.com is nu ook mogelijk!

Een jaar in beeld

Het nieuwe jaar is al weer even gestart, en de jaarlijkse terugblik in beeld heeft op zich laten wachten. Maar hier is hij dan! Opnieuw was het een mooi fotografisch jaar, maar ook buitengewoon intensief. Aan het begin van 2017 besloot ik, naast mijn werk, te starten met de deeltijdopleiding van de Fotoacademie in Amsterdam. Een pittige studie, niet zomaar voor ‘even erbij’. Maar ik leerde veel en genoot vooral van het contact met mijn studiegenoten met wie ik na een volle lesdag standaard de kroeg indook om even stoom af te blazen. En zo kwam ik opeens heel regelmatig in Amsterdam. Wat weer eens wat anders opleverde dan Haagse plaatjes.

Nog maar nauwelijks gestart met de Fotoacademie, kreeg ik bericht van de Color Awards, een grote internationale fotowedstrijd, dat één van mijn ingestuurde foto’s een Honorable Mention had gewonnen, en drie waren genomineerd. Dat was een goed begin van het jaar. Ik wilde mijn vleugels verder uitslaan en volgde in het voorjaar een cursus ‘Kinderfotografie’ bij Carla Kogelman, die met haar eigen documentaire fotografie – vaak ook over kinderen – grote internationale prijzen heeft gewonnen. Een een ander leuk nieuwtje was dat het gerenommeerde fotografietijdschrift Focus twee van mijn museumseries had uitgelicht in een kort artikel in hun blad.

Op de Fotoacademie stond het eerste jaar volledig in het teken van zwart-wit. Dat was even wennen, omdat ik echt heel veel van kleur in een foto houd. Soms leverde het frustratie op, en soms onverwacht mooie beelden, zoals deze foto: Zuidelijk havenhoofd.

Intussen kon je in Den Haag er niet omheen: 2017 was het jaar van Mondriaan en De Stijl. Ik was regelmatig in het Gemeentemuseum te vinden, waar een mooie overzichtstentoonstelling was van Mondriaans werk en leven. En ik voegde zo weer aardig wat foto’s toe aan mijn museumserie.

Tegen de zomer volgde de uitslag van de jaarlijkse fotografiewedstrijd van Lavifoto, de Haagse fotoclub waar ik lid van ben. Verleden jaar was al met een knipoog gezegd dat ik dit jaar maar niet meer mee mocht doen, omdat ik alle prijzen in de wacht sleepte. Tja, ze hadden een vooruitziende blik… Ook dit jaar won ik 4 prijzen (thema ‘fiets’, thema ‘vrij’, thema ‘spreekwoorden en gezegden’ en de ‘publieksprijs’).

Vroeg in de zomer maakte ik kennis met een aantal enthousiaste straatfotografen uit de Facebookgroep ‘Streeteye‘. We organiseerden een leuke meet & greet in Amsterdam. En voor je het weet ben je als fotograaf vereeuwigd op een straatfoto van een ander (foto: Fokko Muller).

Intussen was ik veel op Scheveningen te vinden. Ik had plannen voor een fotoboek over Scheveningen Bad, dat nota bene in 2018 200 jaar zou bestaan. De aanleiding kon niet mooier zijn. En zo toerde ik in de zomer op elk vrij moment óf naar mijn ouders in Rotterdam die midden in een verhuizing zaten, óf richting strand om zoveel mogelijk foto’s te kunnen verzamelen.

Scheveningen was een prachtig project, maar soms wat eenzaam. Daar kwam verandering in toen ik Merel Schoneveld en Giedo van der Zwan op het strand ontmoette. Twee Haagse fotografen met dezelfde passie voor het fotograferen van het leven op straat. We trokken enkele weekenden samen op en leerden van elkaar.

Ik stuurde foto’s op naar de Lens Culture Street Photography Awards, een grote internationale straatfotografiewedstrijd. Tot mijn grote verrassing plaatste de redactie een van mijn ingezonden foto’s (‘dame met roze hoed’) bovenin hun nieuwsbrief.

Een andere opsteker volgde kort na de zomer. Het Haags Gemeentemuseum had een oproep gedaan om op Instagram foto’s in te sturen van het hedendaagse Haagse stadsleven. De 10 beste zouden in het museum worden geëxposeerd, naast een bestaande tentoonstelling over het 19e eeuwse stadsleven in Amsterdam en Den Haag. Een van mijn foto’s werd uitgekozen en prijkte in oktober op groot formaat aan een museumwand.

In het najaar startte ik met een nieuwe fotocursus. Eigenlijk was het onverantwoord, ik had al zo weinig vrije tijd met de Fotoacademie naast mijn werk, maar ik miste op de academie de straatfotografie en wilde graag meer over dit genre weten. En zo belandde ik om de andere dinsdagavond in de klas van Rens Horn, die een mooie lessenreeks over de geschiedenis van de straatfotografie verzorgde bij de SKVR in Rotterdam.

Rond deze tijd kwam ook de uitslag van de Spider Awards, een grote internationale zwart-wit fotowedstrijd. Net als afgelopen jaar ontving ik weer enkele ‘nominaties‘ waar ik blij mee was.
De herfst deed zijn intrede, ik startte met een nieuwe baan en er was niet veel tijd meer voor vrije fotografie. Maar soms krijg je kansen als fotograaf die je moet pakken. Zoals die avond dat ik na een lange studiedag uit Amsterdam terugkwam, over het Lange Voorhout naar huis fietste en daar het mooiste schouwspel zag dat ik ooit in de avond had gezien.

December, tenslotte, was de maand van de sneeuw. En van de circustenten op het Malieveld. Beide zeer fotogeniek. De tenten eveneens in kleur. En zo liep 2017 ten einde en gaat alle focus nu naar 2018, het feestjaar aan zee, waarin Scheveningen Bad 200 jaar bestaat, en waarin ik dan eindelijk mijn boek, in eigen beheer, zal uitgeven.

Terugblik

Op de laatste dag van 2016 toch nog wat Haagse praatjes, pardon: plaatjes. De fotografie heeft dit jaar de overhand genomen. En in deze tijd van terugblik en reflectie kan ik slechts constateren dat dit jaar voor mij een prachtig fotografiejaar is geweest. Omdat mooie herinneringen er zijn om te koesteren en te delen, hierbij een klein jaaroverzicht in zwart-wit beeld.

Bij Han Schnek volgde ik in het voorjaar de workshop ‘Leren van de Meesters’. Acht avonden waarin acht grote namen uit de fotografie voorbij kwamen. Waaronder het grand oeuvre van de Braziliaan Sebastião Salgado. Van alle ‘meesters’ die de revue passeerden, wist hij me het meest te raken. Majestueuze zwart-wit fotografie van landschappen in een groot dynamisch bereik. Voor het eerst in mijn leven zette ik mijn camera op zwart-wit. Een huiswerkopdracht om in zijn stijl te fotograferen leverde onderstaande foto op. Een kale winterse boom in een Haags park. Ik was verkocht.

Ik ging de uitersten opzoeken van zwart-wit fotografie. Silhouetten als onderstaande. Vogels die opvliegen boven Den Haag Centraal Station.

Of iets ogenschijnlijk heel eenvoudigs. Twee muurtjes die dwars op elkaar staan. Maar dan dat licht!

In het voorjaar volgde ik een workshop Architectuurfotografie van De Rooij Fotografie, waarbij docente Ada Holleman mij op een verrassende manier naar details in architectuur liet kijken. Een van de foto’s van die dag zond ik in voor de Black and White Spider Awards. De grootste internationale fotografiewedstrijd voor zwart-wit fotografie. Vier foto’s totaal gingen de deur uit. Drie ervan werden genomineerd, in drie verschillende categorieën. Trots!

Tegen de zomer werd de uitslag bekend van de fotowedstrijd van Lavifoto, de fotoclub van het ministerie van Economische Zaken, waar ik nu twee jaar lid van ben. Alle leden konden één foto inzenden in vijf verschillende rubrieken. In twee van de vijf rubrieken werd ik winnaar (‘high key‘en ‘vrij‘), en daarnaast won ik de publieksprijs. Grapjes werden al gemaakt dat ik het jaar erop maar niet meer mee mocht doen.

In de zomer was ik ook regelmatig op het strand te vinden. Zoals op Kijkduin, waar de Pokémon-rage absurde vormen had aangenomen. Onderstaande foto maakte ik in de duinen. De Haagse krant ‘De Posthoorn’ plaatste hem op zijn Facebook-pagina.

En in de zomermaanden was ik ook heel regelmatig aan het struinen in het Westduinpark. Ik schoot er de series ‘Westduin‘ en ‘Seascapes‘, evenals onderstaande foto (zicht op Duindorp). Deze laatste zond ik in voor de NRC-fotowedstrijd met als thema Landschap.

Begin september volgde een workshop straatfotografie in Rotterdam, bij de Nederlandse straatfotograaf Fokko Muller. Op een prachtige zonnige dag dwaalden we met onze camera’s over Hofplein, Weena en dwars door de Koopgoot. Triple A-locaties voor de straatfotograaf!

Medio september fotografeerde ik Hollands Ceremonieel. Ik stuurde een aantal foto’s naar NU.nl, en tot mijn grote verrassing werden ze direct gepubliceerd. Tussen alle foto’s van de grote persbureaus in. In deze periode begon ik ook met portretfotografie, geïnspireerd door de lessen die ik volgde bij I and Art in het Haagse Koorenhuis. Docent Pieter Lemmens wist z’n lessen zo’n draai te geven, dat we altijd weer bij het portretgenre uitkwamen, terwijl er nog een dozijn andere op het program stond. Ik klaagde niet; het was precies wat ik nog moest leren. ‘Zelfportret met hoed’ is één van de zelfportretten die ik dit jaar heb gemaakt.

In november was ik een aantal dagen in Brussel voor het Brussels Street Photography Festival. Samen met tien andere fotografen volgde ik een 3-daagse workshop bij de beroemde Britse straatfotograaf Nick Turpin. Drie volle dagen met de camera op stap in het centrum van Brussel. Dat smaakte naar meer. Een van de hoogtepunten was het fotograferen in de de Koninklijke Sint-Hubertusgalerijen, waar je in de namiddag een prachtige lichtinval had en vanachter pilaren de bezoekers ongemerkt kon vastleggen.

Ook in Den Haag bleef ik regelmatig de straat op gaan. De straat is niet aan seizoenen gebonden. Onderstaande foto maakte ik op het Plein en hing in december op groot formaat bij het Koorenhuis.

Misschien wel het mooiste nieuws van het jaar kwam afgelopen maand met een e-mail van Lensculture.com, een internationaal platform voor hedendaagse fotografie. Mijn serie ‘Meesters uit het Mauritshuis‘, ingezonden voor de Street Photography Awards, was geëindigd bij de 10% beste inzendingen van heel 2016, over alle genres heen. Intussen was ik begonnen aan een nieuwe museumserie ‘Van Rodin tot Bourgeois‘, naar de gelijknamige titel van de huidige expositie in het Haags Gemeentemuseum. Bij de fotoclub is hij in ieder geval goed gevallen. Ik hoop dat hij een nog breder publiek krijgt.

En dan loopt het jaar ten einde. Nog één zonnige dag in de laatste week van het jaar had als bestemming het Scheveningse strand. Toch nog witte feestdagen!

Ik wens jullie allen een mooi, liefdevol en inspirerend 2017! En mocht een van je goede voornemens zijn vaker mensen blij te maken; deze fotograaf zou het heel leuk vinden als vrienden en bekenden eens iets van haar bestelden. Voor aan de muur ofzo… 🙂
www.sandrauittenbogaart.nl
Alles is te koop. Op (bijna) elk formaat en materiaal. Neem contact met me op, en ik regel het voor je.