Promotietour

Tijd voor even wat schaamteloze zelfpromotie op mijn blog, voor iedereen die niet meer zo actief is op social media, maar nog wel graag mijn schrijfsels in zijn of haar digitale brievenbus ontvangt. Willen jullie foto’s van mij op exposities zien? Kom dan – ijs, weder en coronamaatregelen dienende – binnenkort een keer langs bij museum Panorama Mesdag of kunstcentrum Stroom, beide in Den Haag. Panorama Mesdag presenteert sinds deze zomer de prachtige tentoonstelling ‘CANDID‘, een foto-expositie over de hedendaagse badcultuur waar vier fotografen, waaronder ikzelf, het alledaagse strandleven op onalledaagse wijze tonen. Foto’s die nu opeens een heel andere lading hebben gekregen in de anderhalvemetermaatschappij. Van één van mijn foto’s is bovendien in de museumwinkel een puzzel van 1000 stukjes te koop, ideaal voor de komende wintermaanden waarin we toch vooral thuis zullen zitten. Ga snel langs voordat straks de musea mogelijk weer moeten sluiten!

En als je dan toch in de buurt bent… Om de hoek van het museum bevindt zich kunstcentrum Stroom, waar momenteel (t/m 15 november) een groot aantal van mijn demonstratiefoto’s worden getoond die ik afgelopen maanden maakte rond het Binnenhof en op het Malieveld Ze maken deel uit van de tentoonstelling ‘Capturing Corona, de lockdown in foto’s‘, die goede recensies heeft gekregen en wegens succes al met een paar weken is verlengd.

Daarnaast hingen tot enkele weken geleden ook foto’s van mij in museum Hilversum, bij de expositie ‘PANdemIC‘. Deze tentoonstelling is inmiddels voorbij, maar enkele van mijn foto’s zijn nog wel terug te zien in het ontroerende fotoboek dat tegelijk met de expositie is gelanceerd. Je kunt dit boek bestellen via de website van Care4Corona. Wil je ook de rest van mijn journalistieke en documentaire coronafoto’s zien, kijk dan even op de website van de Beeldunie. Daar heb ik mijn archief sinds deze zomer ondergebracht.

Was dat alles? Bijna dan. Voor wie intussen coronamoe is en juist even iets héél anders wil zien: sinds deze week ben ik aangesloten bij het collectief 3kunstenaars. Via dit initiatief kun je op een laagdrempelige manier bijzondere kunstwerken aanschaffen en persoonlijk kennis maken met de kunstenaar. Meet the artist in coronatijd. Juist in coronatijd, want we hebben elkaar hard nodig. Ik zie je graag!

Stille zaterdag

Wie had dat een paar maanden geleden ooit kunnen bedenken? Dat ik op een mooie zaterdagochtend rond tien uur volledig alleen op het Haagse Binnenhof zou zijn? En niet een minuutje alleen, maar vijftien lange minuten, terwijl er slechts heel af en toe een fietser van de ene poort naar de andere rolde. Geen beveiligers, geen marechaussee, geen journalisten, maar bovenal: geen toeristen. Gewoon helemaal niemand. Ik ben op de trappen van de Ridderzaal gaan zitten en heb enkel gekeken. Naar al die verschillende bouwstijlen op, naast, door en onder elkaar, die samen een vreemdsoortige, maar toch wonderlijke eenheid vormen. En ik heb gemijmerd. Gedacht aan al die historische momenten die zich daar voor mijn neus in de loop van vele jaren hebben afgespeeld. Van de onthoofding van Van Oldenbarnevelt op krap een meter bij mij vandaan tot en met de vele woelige protesten waarbij het hele plein werd bezet in jaren dat dat nog was toegestaan. En nu was er alleen stilte, volledige stilte. En een prachtig blauwe lucht. En ondertussen besefte ik dat we ook nú weer geschiedenis aan het schrijven zijn. Ook deze periode gaat in de archieven komen. Een Binnenhof zonder Japanners, Chinezen en selfiesticks, met slechts één fotografe die op de mooiste zaterdag in de maand het hele rijk voor haar alleen heeft.

Extreem helder water in de Hofvijver; ook staat het zeer laag.

Jaar van de rat

Volle bak vandaag in Chinatown Den Haag op de eerste dag van het Chinese nieuwjaar. Het jaar van de rat, het eerste teken uit de Chinese dierenriem, werd groots en feestelijk gevierd, ondanks het wereldwijd sluimerende coronavirus. In het centrum konden bezoekers genieten van drakendansen en leeuwendansen, bedoeld om boze geesten te verjagen en voorspoed en geluk op te roepen. In het stadhuis waren heel de dag door optredens van diverse Chinese en Nederlandse artiesten, waaronder het populaire OG3NE. En de zakenwereld kreeg een podium om weer eens vriendschaps- en handelsbanden aan te halen. Dat dat niet altijd even makkelijk is, bleek wel toen een Nederlandse voorzitter van een internationale organisatie zijn speech begon met: “China dreigt vandaag de dag…. pardon: …lijkt vandaag de dag de grootste economische speler ter wereld te zijn.” Hopelijk hebben de Chinezen een beetje humor en konden ze erom lachen. Feest vieren kunnen ze in ieder geval buitengewoon goed!

Woeste leeuwen in de optocht door de stad

Rode envelopjes en geld om elkaar geluk te wensen

De stoet trekt van stadhuis naar het Plein en weer terug

Drakendans op het Plein

Groepsportret

Aan belangstelling geen gebrek

Laatste etappe van de drakendans door de stad

Volle bak in het stadhuis

Offerwaren

Een symbolische leeuwendans onder de poort van Chinatown

Crematie

Het Vreugdevuur, met een hoofdletter, is niet meer. Vanmiddag om 14.00 uur is het, na een minuut stilte, officieel gecremeerd op het strand van Duindorp. Diverse wijken in Den Haag en omgeving rouwen. En Duindorp en Scheveningen net iets meer, omdat zij patent hadden op de grootste vreugdevuren ter wereld. Niet meer. Nooit meer.
Een waardig einde moest er komen, vonden de organisatoren van de vuren. En zo geschiedde. Er werd een rouwkaart gedrukt en online verspreid. “Brand in vrede, Vreugdevuur”.
Onder een waterig zonnetje was er een mooie opkomst, over de 500 man. De grafkist, die in rouwstoet vanuit Delft in Duindorp was aangekomen, werd door een haag van fakkels naar het strand gereden. Bedekt met een groot aantal boeketten en omringd door alle aanwezigen, stemmig in zwart gekleed, werd hij vervolgens in brand gestoken. Een goede sfeer – de politie bleef op afstand – en een mengeling van joligheid en bedrukking tekenden de plechtigheid. Na afloop was er gelegenheid tot condoleren. Koffie en cake niet inbegrepen. Saamhorigheid wel.

Niemandsland

De beste stukjes stad zijn de stukjes stad in ontwikkeling. Ik kom heel graag op het Zuiderstrand en aan de flank van Duindorp, op het voormalig Norfolk-terrein. Jarenlang is het een prachtig stuk niemandsland geweest, noch stad, noch strand, maar iets volledig ontastbaars ertussenin. Een geweldig struinterrein waar bloei en verval elkaar versterkten. Waar je kon rondscharrelen langs verborgen strandjes, oude kades en verroeste steigers om trappetjes op en af, kruip door sluip door weer in de bewoonde wereld uit te komen. Het kan nog steeds, maar de veranderingen gaan hard. De eerste nieuwbouwwijk op deze dure gemeentegrond is al volledig opgeleverd: New Norfolk, langs de Houtrustweg. Voor dit project veel sociale huurwoningen, in balans met de koopkracht van de omliggende wijken. Maar voor het volgende project, De Zuid, pal achter de duinen, zal een stuk dieper in de buidel getast moeten worden. Wie voor een appartement van 88 m² meer dan 5 ton kan neertellen, mag wel een leuk erfenisje achter de hand hebben. Groter kan trouwens ook. De penthouses gaan tot 222 m². De helft van alle woningen is al verkocht en de bouwwerkzaamheden zijn in volle gang. Het Zuiderstrandtheater, op de kop van het terrein, is inmiddels volledig ingebouwd. Snel dus maar een fotorondje voor ook dit stukje Den Haag straks onherkenbaar veranderd zal zijn.

Bouwwerkzaamheden vlak voor de entree van het Zuiderstrandtheater.

Op het voormalige Norfolk-terrein wordt gebouwd aan nieuwbouwproject De Zuid.

Werk in uitvoering. Op de parkeerplaats van het Zuiderstrandtheater.

Bereikbaarheid met bus en grijpwagen gegarandeerd.

Kranen overal. Busstop van bus 28 naar het Zuiderstrand.

De voorstellingen in het theater gaan gewoon door. Scapino ballet levert materieel.

Nog een nieuw project: Zeezicht aan de Hellingweg wordt 40 meter hoog.

Aalscholvers bij de Voorhaven, links de visafslag.

Oudbouw en nieuwbouw vermengen zich aan de Kranenburgweg.

Herinrichting van de Houtrustweg, rechts de woningen van Duindorp.

Het strand is nooit ver. Het volgende nieuwbouwproject evenmin. Een hotel verrijst op de kop van het Noordelijk Havenhoofd.

Meer informatie over de bouwprojecten in Scheveningen Haven? De gemeente Den Haag heeft alles op een rij gezet met een mooi kaartje.

Duur betaald

Het leek wel of alle Nederlandse media gisteren maar over één ding konden berichten. De rellen in Duindorp, en de vreugdevuren die definitief door het gemeentebestuur waren afgeblazen. Opeens waren alle ogen op deze Haagse volkswijk gericht en had iedereen er een mening over. In het dorp was het al een aantal dagen onrustig nadat de organisatie van het Duindorpse vreugdevuur had besloten de stekker uit het evenement te trekken. Reden: gebrek aan hulp van de gemeente om de benodigde vergunning alsnog rond te krijgen. Maandagavond escaleerde het met diverse vuurwerkbrandjes en vernielingen in het eigen dorp. De ME moest ingezet worden en er werden twaalf aanhoudingen verricht.

Dinsdagochtend neem ik een kijkje in de wijk. Het is heel rustig in de straten. Zo rustig dat een verslaggever van de Telegraaf moeite heeft bewoners te interviewen. En wie wordt aangesproken is niet altijd happig op de microfoon. Duindorpers zien de pers liever verdwijnen dan verschijnen. Ze worden geassocieerd met het bevoegd gezag en vertellen niet altijd de waarheid. Er hangt nog een stevige brandlucht in de wijk en de onrustige avond resoneert in de honderden glasscherven bij het bushokje op het Tesselseplein. Ook de al langer leegstaande snackcar aan de rand van de duinen biedt een trieste aanblik. Die was al een avond eerder in brand gestoken.

In de namiddag kom ik terug. De bezem is door het dorp gehaald, het glas opgeruimd en het vernielde straatmeubilair met linten afgezet. Het is tegen etenstijd en inmiddels wat drukker in het dorp. Ik doe mijn boodschappen bij de Hoogvliet op het buurtpleintje en het gespreksonderwerp laat zich niet moeilijk raden. Bij de broodafdeling: “Heb je het al gehoord van die van hierachter? Die wordt morgen voorgeleid; hij heeft een rechercheur belaagd. Hij had pas nog bij de marechaussee gesolliciteerd. Nou, dat kan-ie op z’n buik schrijven.” En bij de versafdeling: “Vanavond gaat het helemaal los. Ik hoorde dat er ook allemaal gasten van Ado komen en uit Delft. Ze zullen de wijk wel afsluiten.”

De wijk wordt in de avond inderdaad afgesloten voor verkeer, maar te voet kun je er gewoon in. Er hangt een vreemde stilte als ik er rond acht uur een rondje loop. Op bijna elke hoek staat een politiebusje, maar er is vrijwel niemand op straat. Het voelt als sperrgebiet. Verspreid over de wijk hangen groepjes rond, in het zwart gekleed met mutsen en hoodies. Een enkeling onherkenbaar met sjaal voor de mond. Af en toe laat iemand z’n hond uit of steekt een bewoner zijn hoofd om de hoek van de deur. De enige pers die ik spot heeft zich verzameld bij de Houtrustweg, buiten het dorp. Ik zie niemand in de straten zelf, of ze zijn incognito. Ook ik ben me bewust van mijn positie en trek mijn eveneens zwarte muts wat verder over mijn hoofd. Ik zorg dat de camera niet zichtbaar is en dat ik niet te lang op één plek blijf staan. Als ik het toch niet kan laten om voor de tweede keer door de Pluvierstraat te lopen waar kleine brandjes woeden, word ik direct met mijn neus op de feiten gedrukt. “Die is volgens mij niet te vertrouwen”, hoor ik uit een open raam boven me. “Loop jij maar snel door!”. Uiteindelijk blijft het deze avond rustig in de wijk. Elders in Den Haag worden diverse aanhoudingen verricht, maar in Duindorp geen één.

Ik zal de rellen niet goed praten, maar ik snap ze wel. Ik heb diverse jaren de vreugdevuren en hun opbouw gefotografeerd en iedere keer zag je de gemeenschapszin, de verbroedering. Iedereen die samenkwam op dagen waar maanden voorbereiding aan vooraf waren gegaan. Duindorpers zijn geen tokkies, wel een gesloten gemeenschap waar traditie hoog in het vaandel staat en het adagium ‘voor wat hoort wat’ op de tegeltjes pronkt. Als je als gemeentebestuur daaraan voorbij gaat en alleen maar neemt zonder te geven, dan slaat de vlam in de pan en zal de vis uiteindelijk duur worden betaald.

Snackcar Melissa verwoest door brand

Het bushokje op het Tesselseplein in gruzelementen

Inspectie na brand in de Pniëlkerk, die op het punt stond gesloopt te worden

Een gemeentebord aan diggelen op de Houtrustweg

Politie voert controles uit bij de toegangswegen tot het dorp

Een klein straatbrandje

In de Pluvierstraat worden opnieuw afvalcontainers in brand gestoken

Hij komt, hij komt!

Is de pakjesboot er nou nog niet?

Dan maar op de uitkijk

Of leren vissen

Of even zwaaien naar de overkant

Eindelijk… Pakjesboot 070!

Hij is voor groot en klein

En voor de mooiste pietjes van het land

Dag Sinterklaasje!

Deze niet meenemen graag, drie in de zak is wel genoeg.

Afbouw

En dan is het strandseizoen weer voorbij! Afgelopen week werden de laatste paviljoens op Scheveningen afgebroken en op transport gezet voor de nodige likjes beits en verf. Een komen en gaan van hijskranen, opleggers, vrachtauto’s en ander containervervoer. En zo namen we onder een strakblauwe hemel en een fel herfstzonnetje afscheid van een seizoen vol verhalen en foto’s. Ik heb zojuist maar eens even geteld in mijn archief: precies 50 keer ben ik dit jaar met de camera naar Scheveningen geweest vanaf de Nieuwjaarsduik tot aan vandaag. En nu zijn we er echt bijna: vanaf voorjaar 2020 groepsexpo in het leukste museum van Den Haag!

Duister Den Haag

Nog even en dan
Weer dat griezelfestijn
Al eeuwen volstaat hier:
Hof, vijver en Plein

En nog meer boeren!

Het eerste boerenprotest was nog maar koud achter de rug of Den Haag kon zijn borst alweer natmaken voor een tweede actiedag. Afgelopen woensdag stroomde de stad opnieuw vol met vele honderden trekkers, waarmee de betogers duidelijk wilden maken dat er nog niet voldoende naar hen werd geluisterd. Stikstofregels prima, maar realistisch en niet alleen op hun schouders. De gemeente Den Haag was deze keer niet vies van grof geschut – vreesde mogelijk een snellere verbouwing van het Binnenhof dan gepland – een zette het leger in om alle toegangswegen tot de binnenstad te blokkeren. Een zware maatregel waarmee niet alleen de actievoerders, maar ook de inwoners zelf flink werden getroffen. En uiteindelijk ook niet waterdicht, want in de middag vonden diverse boeren via de trambanen alsnog een ingang naar de binnenstad en koersten ze onder luid applaus toeterend langs Centraal Station richting Koekamp en Malieveld.

Niet alle protesterende boeren keerden ’s avonds terug naar hun erf. Een deel bleef overnachten in Den Haag om de volgende ochtend langs de Hofvijver een ontbijt aan te bieden aan alle bewoners, als goedmakertje voor de overlast én om stadsneusjes te laten zien waar hun eten vandaan komt. Zelf was ik ook van de partij om te fotograferen en sprak ik met diverse boerinnen. Een van hen had ’s nachts in een koeientrailer op het Malieveld geslapen en vertelde geëmotioneerd dat ze nu voor de derde keer in haar leven in Den Haag was. Als boerin kan ze eigenlijk nooit weg. Eén keer was ze op Scheveningen geweest, en nu twee keer achter elkaar in de Hofstad om het protest kracht bij te zetten. De steun die ze voelde van iedereen onderweg en in de stad vond ze overweldigend. Ik smeerde intussen een boterham met een vers eitje en had nog geen hap genomen of kreeg pardoes een microfoon van Omroep West onder mijn neus. “Smaakt het, mevrouw?” Een tv-debuut met een mondvol ei zag ik niet zo zitten. “Sorry hoor, even niet filmen als ik aan het eten ben” liet ik de verslaggever weten, waarop hij terstond riposteerde: “Maar mevrouw, dat is juist heel erg boers!” Pas aan het einde van de dag durfde ik het aan om op de website van de omroep naar een filmpje te zoeken. Ik vond het en ik kwam in beeld (na 45 sec.). Met broodje ei, maar zonder tekst. Heel fijn. Boeren blij, fotografe blij. Op naar het volgende evenement!