#tegen

“Het gaat maar door met die demonstraties hier in Den Haag!”, heb ik afgelopen maanden regelmatig verzucht. “Ik kan mijn tentje wel opzetten bij het Malieveld!” En alsof het zo moest zijn, is bij instituut ProDemos aan de Hofweg net een nieuwe tentoonstelling geopend over, tja: protesteren in Den Haag. ‘Tegen! 50 jaar demonstreren op en rond het Binnenhof’ toont iconische foto’s van demonstraties door de jaren heen. Boeren, klimaatjongeren, studenten, kruisraketten, abortus, AOW, Radio Veronica, alles komt voorbij. Inclusief schapen, koeien, olifanten en andere viervoeters die al dan niet tegen hun zin naar het Binnenhof werden gesleept.

Koeien drinken uit de fontein van het Binnenhof, foto Rob Bogaerts, 25 mei 1989

De expositie is bijzonder, omdat er tegenwoordig niet meer op het Binnenhof geprotesteerd mag worden. Maar ook omdat ze aanzet tot nadenken. Sommige dingen veranderen blijkbaar nooit, hoe hard mensen ook reuren en roeptoeteren. Een van de foto’s toont een grote demonstratie van zorgpersoneel uit 1989. Het onderschrift luidt: 16.000 verpleegkundigen en verzorgenden demonstreren op het Binnenhof tegen het beleid van staatssecretaris Dick Dees. Ze voeren actie voor minder werkdruk, een beter salaris en meer waardering voor hun werk (sec). Blijkbaar is er in 30 jaar tijd dus niets bereikt. Om droevig van te worden.

Tégen zijn is trouwens niet altijd even makkelijk. Dat bewezen afgelopen dagen wel alle naïeve influencers met hun #ikdoenietmeermee. Want als je ergens tegen bent, dan moet je het natuurlijk wel goed doen. En niet zo warrig als een Famke Louise die in Jineks tv-show vertelde dat ze helemaal niet tegen de coronamaatregelen is, maar tegen de teloorgang van de samenleving, waardoor Jinek zich oprecht afvroeg “of ze dan niet bij de verkeerde hashtag zat?”. Overigens vinden niet alleen Famke en haar medevloggers dat ‘tegen’ ingewikkeld; ook redacties lijken er moeite mee te hebben. Je kunt tegen de coronamaatregelen zijn, toch? Vraag het maar aan onze influencers. Maar kun je ook tegen de anticoronamaatregelen zijn? Ja, nu wordt-ie lastig. Afijn, onderstaand fotobijschrift bij een recent NRC-artikel staat me toch een beetje, eh, tegen.

Terug naar de tentoonstelling. Een heel mooie expo, met maar één minpuntje. Er hing geen enkele foto van mij. Daar moet bij een nieuwe tentoonstelling, over 50 jaar, natuurlijk wel verandering in komen! Gelukkig heb ik voor mijn demonstratiefoto’s van de afgelopen maanden alvast een prachtig podium gekregen: vanaf het eerste weekend van oktober is in kunstcentrum Stroom een mooie selectie van mijn foto’s te zien die ik maakte in opdracht van het Haags Historisch Museum en het Gemeentearchief. In de groepstentoonstelling ‘Capturing Corona‘ toon ik hoe veelzijdig en divers de manifestaties rond het Binnenhof van 2020 waren. Volgende week bouwen we op. Welkom in de Roaring Twenties!

Uit de serie ‘Roaring Twenties’, Politie te paard krijgt hulp uit onverwachte hoek tijdens verboden demonstratie van actiegroep Viruswaanzin op 28 juni 2020.

Rondje om de kerk

Wie had dat ooit verleden jaar kunnen bedenken, dat op Prinsjesdag 2020 vrijwel geen Oranjefan in Den Haag te vinden zou zijn? Het was de treurige waarheid. Nederland had massaal gehoor gegeven aan de oproep thuis te blijven en Prinsjesdag vanuit de luie stoel te bekijken. Wij fotografen waren toch wel enigszins teleurgesteld. Onze monarchisten bleken wel erg onderdanig te zijn geweest. Een paar gekke hoedjes, wat slingers, enkele feloranje t-shirts, dat zou het leuk doen op de foto, maar niets van dat al. “Eens even kijken of er hier nog Oranjefans zijn”, riep een enthousiaste NOS-verslaggever toen hij tegenover restaurant ’t Goude Hooft in hartje binnenstad stond. Leve de koning!…… En een groot stilzwijgen was zijn deel. Geen oranjefranje dus. Vandaag was de kleur wit. Tientallen witte afzetschermen rond het Binnenhof en een veelvoud daarvan rond de Grote Kerk, waar dit jaar de ceremonie plaatsvond. Alles om nieuwsgierige oogjes buiten te sluiten. En de regels waren streng: je mocht zoveel rondjes om de kerk lopen als je wilde, maar wie dat deed, moest doorlopen, mocht zelfs niet even stilstaan om een foto te nemen. En wit was eveneens de kleur van de vele busjes waarmee alle Kamerleden van het Binnenhof naar de Grote Kerk werden vervoerd. Met geblindeerde ramen, dat dan weer wel. Gelukkig was er één groep die nog wel wat burgerlijke ongehoorzaamheid durfde te tonen. In plaats van de Oranjefanaten waren vandaag de milieuactivisten van Extinction Rebellion in Den Haag neergestreken. Die hielden een eigen ‘Traanrede’ om te betreuren dat mens en dier aan het uitsterven zijn. En om wat extra aandacht voor hun standpunten te creëren, ketende een aantal van hen zich daarna vast aan het hek van Paleis Noordeinde. Reuring alom, maar de politie was snel ter plekke en zaagde ze los. Ik heb even voor hen geteld, maar liefst 7 keer komt het woord ‘klimaat’ in de troonrede voor. Geen slechte score. Nu de uitvoering nog.

Het Binnenhof is afgesloten voor publiek

Ook alle straten rondom de Grote Kerk zijn afgezet

Kamerlid Lilianne Ploumen op weg naar de Grote Kerk

Een beveiliger met een speciaal Prinsjesdag-mondkapje 

Bijna alle Kamerleden arriveren in witte, geblindeerde busjes

Minister Hugo de Jonge geeft op zijn Instagram een inkijkje in zijn busje

Ceremonieel bij de Grote Kerk

Willem Alexander en Maxima arriveren met escorte bij de kerk

Een zwaaiende Maxima achterin de auto

Prachtig terrasjesweer

Toch nog een Gouden Koets in de stad!

Activisten van Extinction Rebellion hebben zich vastgeketend aan het Paleishek

Protest

“De politie van Den Haag heeft vanmiddag 37 demonstranten aangehouden bij betogingen tegen de coronamaatregelen van het kabinet. Ze zijn afgevoerd in bussen”. Zo berichtte het NOS journaal zojuist over de protesten die vandaag op diverse locaties in Den Haag plaatsvonden. Andere media van hetzelfde laken een pak: arrestaties, aanhoudingen en betogers die zich niet aan de regels hielden. Dat er de hele middag in de hofstad op vier locaties losjes en vreedzaam geprotesteerd werd waarbij de organisatoren er alles aan deden om betogers voldoende afstand te laten houden, dat de sfeer uitstekend was, dat er goede muziek was en zelfs de politie er ontspannen onder bleef, daar repte geen enkele krant of tv-zender over. En dat is jammer. Niet dat het nu zo belangrijk is dat heel Nederland weet dat Den Haag relaxed in het verweer was gekomen onder een warm voorjaarszonnetje, maar omdat het beeld dat in alle media verscheen geen recht deed aan de werkelijkheid. Die was veelzijdiger, complexer en niet in één beeld te vangen, zoals de media wel probeerden. Net als de protesten zelf, die een allegaartje waren van lockdownverzet en complottheorieën tot kritiek op vaccinaties, 5G, Bill Gates en verplichte quarantaine. Dat veel protestgroepen de NOS dan wegzetten als brenger van fake news (wat de boze boeren overigens ook naar hartenlust deden) dat zet dan toch wel aan het denken. Afijn, in Den Haag is de rust weergekeerd. Het is goed dat er gedemonstreerd mag worden en het laatste woord is wat mij betreft nog niet gevallen over de rol van media in deze crisistijd.

Verlies

Een wonderlijke dag vandaag op Scheveningen. Precies om twaalf uur vanmiddag ging de Pier weer open, na bijna twee maanden dicht te zijn geweest. Ik wist het niet, en was toevallig een van de eerste bezoekers. Glundering en opgetogenheid alom bij het horecapersoneel dat zich nu voorbereidde op take-away en echte opening van hun zaak. Het was nog zeer rustig, die eerste uren, maar wat was het heerlijk om weer over het bovendek te kunnen lopen met de wind in je haren. Eenrichtingsverkeer, dat wel. Bovenlangs heen, onderlangs terug, prima te doen. Maar dan, zo’n twee kilometer verderop, bij die andere pier, een gemeenschap in rouw. Vijf jonge mannen in de bloei van hun leven verzwolgen door de zee op een prachtige avond in mei. Niet te beschrijven. Niet te bevatten. Tientallen boeketten bloemen werden vandaag bij surfclub The Shore neergelegd, terwijl even verderop helikopters van kustwacht en politie bleven zoeken naar het lichaam van het vijfde slachtoffer dat nog niet is gevonden. In het zand overal groepjes van rozen, en vrienden en familie die steun zoeken bij elkaar. Wat een verdriet. Wat een groots verlies in zulke stralende dagen.

 

Stille zaterdag

Wie had dat een paar maanden geleden ooit kunnen bedenken? Dat ik op een mooie zaterdagochtend rond tien uur volledig alleen op het Haagse Binnenhof zou zijn? En niet een minuutje alleen, maar vijftien lange minuten, terwijl er slechts heel af en toe een fietser van de ene poort naar de andere rolde. Geen beveiligers, geen marechaussee, geen journalisten, maar bovenal: geen toeristen. Gewoon helemaal niemand. Ik ben op de trappen van de Ridderzaal gaan zitten en heb enkel gekeken. Naar al die verschillende bouwstijlen op, naast, door en onder elkaar, die samen een vreemdsoortige, maar toch wonderlijke eenheid vormen. En ik heb gemijmerd. Gedacht aan al die historische momenten die zich daar voor mijn neus in de loop van vele jaren hebben afgespeeld. Van de onthoofding van Van Oldenbarnevelt op krap een meter bij mij vandaan tot en met de vele woelige protesten waarbij het hele plein werd bezet in jaren dat dat nog was toegestaan. En nu was er alleen stilte, volledige stilte. En een prachtig blauwe lucht. En ondertussen besefte ik dat we ook nú weer geschiedenis aan het schrijven zijn. Ook deze periode gaat in de archieven komen. Een Binnenhof zonder Japanners, Chinezen en selfiesticks, met slechts één fotografe die op de mooiste zaterdag in de maand het hele rijk voor haar alleen heeft.

Extreem helder water in de Hofvijver; ook staat het zeer laag.

Thuishaven

Gisteravond laat stond ik op mijn balkon. De lucht was zacht, warm, geen zuchtje wind. Ik keek naar beneden waar ik strakgeverfde schuttingen, verse bloemperkjes en nieuwe bankjes zag. De tuintjes van de buren varen wel bij deze wereldvreemde tijd. Ik zag ook sterren, heel veel sterren. Ergens in het westen, een klein beetje noord, stond een felle. Ik pakte de Google Sky-app erbij. Venus was het, de avondster, wat een fonkeling! Boven mijn hoofd stond de Grote Beer. Het was prachtig. Ik moest denken aan wat ik eerder op de dag had gelezen over de bark Europa, het klassieke zeilschip dat zijn thuishaven heeft in Scheveningen. De bemanning was een paar weken geleden de zuidelijkste stad van Argentinië binnengevaren, Ushuaia, toen de coronacrisis uitbrak. Ze moesten twee weken in quarantaine en bleken daarna nergens meer te mogen aanmeren. Uiteindelijk besloten ze terug te varen naar Nederland. Zonder motor, op de zeilen, omdat bijtanken nergens meer mogelijk is. Naar verwachting tweeënhalve maand onderweg, net als de oude ontdekkingsreizigers. Wat een avontuur! Vroeger zouden ze op de sterren hebben gevaren. Nu zijn er moderne navigatie-instrumenten. En satellieten, die even voorbij de Falklandeilanden in groten getale over hun schip heen trokken. Ik zag gisteren geen enkele satelliet, zelfs geen enkel vliegtuig. Alleen de maan en heel veel sterren, waaronder die ene felle. En ergens, achter de huizen aan de overkant, de haven van Scheveningen waar de bark na 10.000 zeemijlen straks hopelijk weer veilig binnenvaart.

Foto: de bark Europa (eigen foto)

Volg de route van het schip
Volg via Facebook het leven aan boord

 

 

Lonely planet

Na drie jaar intensief fotograferen op Scheveningen, een boek over de badplaats en meerdere exposities, leek het me een goed plan de bakens eens te verzetten. De blik een andere kant op, de focus op iets nieuws. Het lot besliste echter anders. Na bijna twee weken thuiszitten en bijkomen van alle wereldveranderende gebeurtenissen, van ups and downs, van een lege agenda, een lege portemonnee (het komt goed!) en een vol hoofd, voelde ik opeens een enorme drang opnieuw naar het strand te gaan om deze periode, deze nu al historische tijd, vast te leggen in al zijn eenzaamheid en verstilling. De badplaats anno nu is alsof je een schilderij van Hopper binnenstapt. Alsof je je in een parallelle werkelijkheid bevindt. Onder een strakblauwe lucht staan tientallen strandtenten die afgelopen maand met man en macht zijn opgezet te vereenzamen in de warme voorjaarszon. Rood met witte afzetlinten blokkeren de opgangen, tafels en stoelen staan roerloos gestapeld in een hoek. Een enkele eigenaar pakt nog de kwast of schuurmachine om zijn inboedel een likje te geven, maar het voelt ijdel en vergeefs. De Pier en het reuzenrad zijn gesloten, de draaimolen gestopt met draaien en de meeuwen beginnen hun eigen ontlasting te eten. De zon schijnt uitbundig en toch wandelen maar weinig mensen over de boulevard. De restaurants zijn gesloten, de bankjes bijna verlaten. Een enkele wandelaar rust er uit, hoofd achterover in de zon, even de sores vergeten. De anderhalve meter afstand is geen probleem op een lege planeet. Een enkele kiosk is nog open, maar de verkoop is minimaal. De enigen die nog actief zijn, zijn de bouwvakkers die de boulevard gereed maken voor betere tijden. En die zullen er komen. Maar voorlopig is het stil, onwerkelijk stil op het strand.

Pakketje

Voor wie vond dat de webwinkels van bol.com, Coolblue, Wehkamp of Alibaba nog niet genoeg assortiment hadden, was het vandaag een heuglijke dag: het Amerikaanse Amazon, de grootste online reus ter wereld, opende een Nederlands filiaal, of beter gezegd: een Nederlandse website: www.amazon.nl. Volgens een woordvoerder had het bedrijf een ‘bescheiden’ start gemaakt op Hollandse bodem: een eerste assortiment van honderd miljoen producten. HONDERD MILJOEN!! Ik kan me daar totaal niets bij voorstellen. Maar ik was ook niet degene die vanochtend een gat in de lucht sprong bij het horen van het nieuws. Sterker: het enige wat ik dacht was: o lieve god, nóg meer ellende met al die pakketjes! Pakketjes zijn namelijk OM TE HUILEN. Nederland winkelt massaal digitaal. Er komen dus ook steeds meer bedrijven die die pakketjes moeten bezorgen. Dan zou je verwachten dat door enige marktwerking de consument er uiteindelijk beter van wordt. Maar het tegenovergestelde is waar: de wereld van de pakketbezorging is beland in de overtreffende trap van hopeloos. Het onderzoeksprogramma Rambam had er pas nog een item over, waarin geïnterviewden vertelden dat ze sinds kort hun spullen maar weer in ‘gewone’ winkels kochten, omdat ze dan zeker wisten dat ze het op tijd zouden hebben. Het gaat gewoon zó vaak mis, dat je denkt: hoe kan dit?

Beeld: Jip van den Toorn

Zo bestelde ik pas een ingelijste foto bij een goed fotolab. Een lab waarvan ik verwachtte dat ze met een betrouwbare bezorgdienst samenwerkten. Vervolgens kreeg ik bericht dat mijn pakket op een vrijdag tussen 8:00 en 18:00 uur bezorgd zou worden. Een marge van 10 uur? De hele dag thuisblijven voor 1 pakketje? Natuurlijk weigerde ik dat. En zo stond de pakketbezorger aan de deur terwijl ik net de laatste desinfecterende handzeep bij het Kruidvat uit de schappen rukte. Kaartje in de bus. Nieuwe bezorgafspraak maken. Code intypen, wat bleek: ik kon alleen maar mailen voor een nieuwe afspraak. Mailen? Ik moest daarbij ook het nummer dat op het kaartje stond vermelden, anders kon mijn verzoek niet in behandeling worden genomen. Nummer op kaartje? Ah, die twaalf lege hokjes bedoel je. Lang verhaal kort: na drie dagen nog steeds geen reactie op de mail, stoom uit mijn oren, en dan opeens een dag later vanuit het niets een bezorger aan de deur met het pakket. En dit is geen uitzondering, iedereen weet het: dit is regel! Bij andere bedrijven gaat het net zo bedroevend. PostNL leverde dit jaar mijn kerstkaarten rond Carnaval en zorgt er nog bijna dagelijks voor dat de groepsapp van onze straat explodeert: bij wie is een pakketje van de HEMA bezorgd? wie heeft een pakje voor huisnummer 23 aangenomen? Er wordt van alles bij buren achtergelaten, maar er worden – serieus – geen kaartjes meer door brievenbussen gedaan (teveel werk), waardoor het voor de ontvanger een raadsel is waar zijn pakket is gebleven.

Goed, terug naar Amazon. Zit ik te wachten op een nieuwe online gigant? Op meer dan 30.000 sportschoenen en 50.000 telefoonhoesjes? Het antwoord is nee. Wat ik wél graag zou zien is een nieuw fysiek warenhuis dat het wel goed aanpakt op de Nederlandse markt. Een plek waar je je welkom voelt, waar klantbeleving centraal staat, met leuke barretjes en hoekjes verspreid over de winkel, met proeverijen, met exposities van lokale kunstenaars, met live muziek, met servicegerichtheid. Met warme paskamers zonder stof op de grond en beeldschermen waar je eenvoudig iets in een andere kleur of maat kan bestellen. Een plek waar je graag komt en terugkomt. Hoe moeilijk kan het zijn?
Maar goed, ik ben de beroerdste niet, en ik wens Amazon natuurlijk heel veel succes met de verovering van de Nederlandse markt. Eén ding hebben ze in ieder geval mee: timing. Half Nederland zit in quarantaine en mag de deur niet uit. Ping ping in de kassa van de webwinkel. En die bezorgdienst: dikke tien natuurlijk, iedereen zomaar thuis. Wat zegt u? Coronacomplotje?

Tripje

We hoeven niet meer naar de kliffen van Dover of het strand van Calais. Een tripje naar Scheveningen volstaat voortaan in februari, waar eerst Ciara en Dennis onze haren deden wapperen en nu een Ellen, Francis en Gerda al weer in het vooruitzicht liggen. Komende weken maar even geen menigtes opzoeken, maar lekker uitwaaien op dat lege strand.

 

 

Lekker windje

Hoor je ‘m al fluiten?